Op een gebruikersdag van een softwarebedrijf die zich bezighoudt met het beheer van de Openbare Ruimte zag Hugo Geerlings, toen werkzaam bij de gemeente Teylingen, een demonstratie van een drone. Hij raakte geïnspireerd en bedacht een plan. Een stoutmoedig plan zou je bijna kunnen zeggen.
De gemeente Teylingen, nu onderdeel van het samenwerkingsverband HLT samen met Hillegom en Lisse, heeft een groot grond gebied. De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) is daardoor zeer belangrijk in deze gemeenten. Hugo Geerlings wilde weten of de drone zou kunnen helpen bij het verzamelen van gegeven voor het beheer van de BGT. Wat levert een eenmalige vlucht op? Hoeveel punten met gegevens kun je daaruit opmaken voor de BGT, hoeveel tijd en energie kost dat? Hij kocht zelf een drone, experimenteerde ermee in zijn eigen tijd en bouwde steeds meer expertise op. Hij deelde zijn ervaringen met zijn collega’s, waarna ze tot de conclusie kwamen dat het echt interessant zou zijn om te gaan kijken naar het kosten- en batenaspect voor zijn gemeente als er een drone zou worden ingezet.
Het onderzoeksplan
Het verzoek om een moeilijk begaanbaar gronddepot in te meten kwam van de afdeling Buitenruimte. Geerlings plande een landmeter in, die aan de slag ging op de oude vertrouwde manier om een aantal hoogtes te registreren. Na een aantal uren inmeten, ongeveer een halve dag, hadden zij netjes de waarden aangeleverd op de gevraagde locaties voor dit verzoek. Hij kwam met de gevraagde informatie van de paar punten terug, met hoogtes en coördinaten. Niks geks, niets nieuws. Maar wat Hugo daarna ondernam wel. Hij ging met zijn eigen drone kijken hoeveel informatie hij daarmee kon ophalen, waarbij hij ook de punten had opgenomen die hij aan de landmeters had gevraagd. Daarnaast registreerde hij in hoeveel tijd de drone deze informatie kon ophalen. De drone was binnen mum van tijd, let wel, 10 minuten terug en had een bulk aan informatie. Niet slechts de informatie van de paar punten die hij aan de landmeter had gevraagd, maar duizenden punten met X,Y en Z coördinaten met een schat aan informatie. Als je bedenkt dat het gezamenlijk grondoppervlak van Hillegom, Lisse, Teylingen en Katwijk samen ongeveer 90 km2 bedraagt, dan snap je dat dit een zeer interessante constatering was.
Hoe krijg je je organisatie mee?
Met de resultaten op zak klopte Geerlings en de collega’s die inmiddels aangehaakt waren bij dit experiment, bij hun teamleider aan over de mogelijkheden die zij als team zagen. Teamleider Alma Weitenberg was enthousiast en ging achter dit gezamenlijke plan staan. Het betekende nogal wat om dit te kunnen realiseren. De directie moest akkoord gaan en er budget voor vrijmaken. Als tweede stap moest er een officieel brevet worden behaald om met een drone te mogen vliegen. Toen Geerlings zijn officiële brevet behaalde, had zijn teamleider inmiddels uitgezocht wat er allemaal nodig was om met een professionele drone aan de slag te kunnen gaan.
Het Droneteam
Het Droneteam werd opgetuigd; van een CEO (teamleider), accountablemanager, een veiligheidsmanager, iemand die alle data weer zou inbrengen in de benodigde systemen, tot de piloot uiteraard. Dit team ging aan de slag om een vergunning te krijgen van het ministerie. Dit was zeker niet gemakkelijk. Een vergunning krijg je niet zomaar. Accountable manager Natalie van der Meij vertelt: “Het is echt een intensief traject waarbij je geconfronteerd wordt met heel veel regelgeving waar je aan moet voldoen. Tegelijkertijd kijk je daardoor ook met een vernieuwde blik naar je eigen organisatie hoe de zaken zijn georganiseerd. Het maakt je scherp en het geeft nieuwe gesprekken”. De drone werd aangeschaft, waarbij de gemeente kiest voor de Drone DJI inspire 2 met X5S camera. De kwaliteit van de camera is hierbij de belangrijkste voorwaarde. Voor de BGT is het belangrijk om echt een goede meeting en scherpe beelden te kunnen vastleggen, ook voor de interne communicatie. Daarnaast kan dit systeem live streamen, wat belangrijk is voor samenwerking met de handhavers (BOA en Politie).
Corona
Corona gooide aanvankelijk roet in het eten bij het proefproject. “Zeker in het begin van de lockdown was het even zoeken hoe team de zaken ging regelen”, vertelt Geerlings. “We hadden als proef natuurlijk het landmeten in gedachten. Je kon elkaar niet even snel bij de koffiemachine spreken. Toch is het gelukt om elkaar weer goed te vinden en juist ook na te denken hoe de drone kon worden ingezet om overzicht te krijgen in wat er in de buitenruimte gebeurde. Een ander effect van Corona was dat mensen in grote getale de bollenvelden kwamen bezoeken. Ook daarbij bleek de drone van toegevoegde waarde. Met de drone kon HLTsamen de politie en de veiligheidsregio ondersteunen om daar te zijn waar het nodig was. “Vanuit ooghoogte kijk je toch anders tegen een mensenmassa aan. Het lijkt dan heel druk, maar als je dan vanuit de lucht kijkt zie je waar de echte mensenmassa zich wel of niet bevindt”, aldus Geerlings.
Hoe kijkt het team naar de toekomst
De nieuwe mogelijkheden die de dronetechnologie biedt geeft niet alleen intern nieuwe inzichten en gesprekken, maar vooral ook extern. Hiervoor zaten ze niet als gesprekspartner aan tafel bij de politie, bij de veiligheidsregio en bij andere gemeenten. Nu opeens is daarin een wereld van samenwerking opengegaan voor dit team, iets waar ze ontzettend veel energie van krijgen. Het gebruik van de drone opende letterlijk deuren en gaat over gemeentegrenzen heen. Het droneteam is nu ook gesprekspartner bij buurgemeenten om in een veel breder perspectief samen naar gebieden te kijken in de Duin- en bollenstreek.
Nu ze eenmaal geproefd hebben van de mogelijkheden van deze technologie, willen ze in de samenwerking met de gemeente Katwijk dolgraag een tweede drone. Want ze hebben natuurlijk ook ontdekt wat ze er niet mee kunnen. In de schemering is het lastig om met deze camera een goed beeld te krijgen. Of als het slecht weer is, dan zou je met infrarood een drone willen kunnen inzetten. In het donker mag je nog niet vliegen met de drone, daar is een verdere uitwerking van de wetgeving voor nodig. Er zijn nog vele wensen, maar ze geloven absoluut in de meerwaarde van het systeem en kunnen door hun ervaringen nu ook steeds beter aangeven in welke projecten de drone zijn waarde en nut kan tonen voor de gemeenten Hillegom, Lisse, Teylingen en Katwijk.
